Τοπικά Προϊόντα

Η Χίος είναι ένα ευλογημένο νησί, με πλούσιο έδαφος και άριστο μεσογειακό κλίμα το οποίο ευνοεί την παραγωγή πολλών, διαφορετικών και ποιοτικών προϊόντων.

Μαστίχα Χίου

Η μαστίχα Χίου είναι ένα παγκοσμίως μοναδικό προϊόν που παράγεται μόνο στη Χίο και μάλιστα μόνο στη Νότια Χίο. Είναι η φυσική ρητίνη που εκκρίνεται από το σχίνο (μαστιχόδεντρο) και έχει πολλαπλές χρήσεις στη διατροφή -ποτοποιία, ζαχαροπλαστική, μαγειρική-, στη φαρμακολογία και στην παραγωγή καλλυντικών και αρωματικών προϊόντων.

Οι θεραπευτικές της ιδιότητες είναι γνωστές από την αρχαιότητα: Είναι αντιβακτηριδιακή, συμβάλλει στην αντισηψία του στόματος και την πέψη, δυναμώνει τα ούλα, επουλώνει πληγές, απορροφά τη χοληστερόλη. Έχει αποδειχθεί επιστημονικά ότι ενεργεί κατά του έλκους και του καρκίνου του στομάχου.

Πριν φύγετε λοιπόν από τη Χίο, φροντίστε να προμηθευτείτε προϊόντα μαστίχας ανάλογα με τις ανάγκες σας και τα γούστα σας.

Φυσική μαστίχα, αλλά και τσίχλες, ούζο, λικέρ, καραμέλες, πολλά και διάφορα γλυκά, είδη προσωπικής περιποίησης, αρώματα, καλλυντικά & μακιγιάζ, αρωματικά φυσικά σαπούνια και κεριά και ό,τι άλλο βάζει ο νους σας, πάντα με το μεθυστικό, θεραπευτικό άρωμα της και τις μαγικές της ιδιότητες.

Εσπεριδοειδή

Στην καλλιέργεια εσπεριδοειδών οφείλεται ο χαρακτηρισμός “μυροβόλος”, που αποδίδεται στη Χίο. Ευωδιαστά περιβόλια με μανταρινιές, πορτοκαλιές, λεμονιές, κίτρα και νεράντζια είναι χαρακτηριστικά, ειδικά στην περιοχή του Κάμπου. Το μανταρίνι Χίου είναι αναγνωρισμένο ως προϊόν ΠΓΕ (Προστατευμένης Γεωγραφικής Ένδειξης), με κυριότερο χαρακτηριστικό το έντονο άρωμα και τη μοναδική του γεύση.

Παλαιότερα, τα εσπεριδοειδή της Χίου πωλούνταν στο εξωτερικό με το κομμάτι, ως είδος πολυτελείας. Πέρα από την απλή κατανάλωση φρούτων, θα βρείτε εξαιρετικούς χυμούς και αναψυκτικά Χίου, αλλά και γλυκά του κουταλιού όπως το νεραντζάκι, ο λεμονανθός, το πορτοκάλι, το κίτρο.

Ούζο Χίου

Το παραδοσιακό ούζο παρασκευάζεται με απόσταξη αλκοόλης στην οποία προστίθενται βότανα και άλλα συστατικά όπως μαστίχα, αρωματικά, γλυκάνισο και άνθη λεμονιάς. Το ούζο σερβίρεται συνήθως ως ορεκτικό ποτό, αλλά, χρησιμοποιείται και σε αρκετά κοκτέιλ. Μαζί με το χταποδάκι, την αθερίνα, τη θρούμπα ελιά, τα ντόπια τουρσιά, το τυρί και μύριους άλλους τοπικούς ουζομεζέδες, το χιώτικο ούζο αποτελεί αγαπημένη συνήθεια της τοπικής κοινωνικής ζωής. Το ούζο Χίου παρασκευάζεται με παραδοσιακό τρόπο σε μικρές οικογενειακές ποτοποιίες του νησιού.

Γλυκά του κουταλιού

Στη Χίο παράγεται μεγάλη ποικιλία γλυκών του κουταλιού, από σύκο και σταφύλι, μέχρι αμύγδαλο, φυστίκι, κυδώνι, βύσσινο, κεράσι και, φυσικά, εσπεριδοειδή, όπως πορτοκάλι, περγαμόντο και κίτρο. Τα γλυκά του κουταλιού παραδοσιακά στόχευαν στη διατήρηση των φρούτων σε σιρόπι για όσο το δυνατό περισσότερο διάστημα μετά την συγκομιδή και με στόχο να είναι διαθέσιμα και σε περιόδους πέραν της εποχής τους. Ιδιαίτερα γνωστά είναι στη Χίο και τα γλυκά κουταλιού από ανθούς λεμονιάς, καθώς επίσης και το τριαντάφυλλο γλυκό, που παρασκευάζεται από το μαγιάτικο εκατόφυλλο τριαντάφυλλο.

Στη Χίο συνηθίζεται να προσφέρεται γλυκό του κουταλιού ως επιδόρπιο. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα συνηθίζεται το τριαντάφυλλο ή βύσσινο σε συνδυασμό με γιαούρτι.

Ένα άλλο γλυκό του κουταλιού συνυφασμένο με την Χίο είναι το λεγόμενο “υποβρύχιο” ή μαστίχα γλυκό, το οποίο φτιάχνεται από μαστίχα με ζάχαρη και ονομάζεται υποβρύχιο γιατί σερβίρεται βυθισμένο σε ένα ποτήρι δροσερό νερό. Τα τελευταία χρόνια μπορείτε να βρείτε και πιο δημιουργικές εκδοχές του υποβρυχίου, π.χ. με άρωμα λεμόνι.

Μπορείτε να δοκιμάσετε όλες τις παραπάνω γεύσεις, που παράγονται στη Χίο από τοπικές οικοτεχνίες ή βιοτεχνίες.

Κρασί "Αριούσιος οίνος"

Το κρασί είναι ένα από τα πιο αξιόλογα και φημισμένα προϊόντα που παράγει η Χίος από την αρχαιότητα. Κατά το Χιώτη ιστορικό της αρχαιότητας Θεόπομπο, ο Οινοπίων, γιος του Διονύσου, έμαθε στους Χιώτες να φυτεύουν και να καλλιεργούν αμπέλια και να παράγουν το κρασί. Η ποιότητα του χιώτικου κρασιού, που ήταν γνωστό και ως «Αριούσιος Οίνος» τον έκανε γρήγορα γνωστό στην Ελλάδα και όχι μόνο.

Τα χιώτικα πλοία τον μετέφεραν παντού μέσα σε αμφορείς και πουλιόταν ακριβά, γι' αυτό και το όνομά του είχε συνδεθεί με δαπανηρά και πλούσια συμπόσια, τόσο κατά την αρχαιότητα, όσο και κατά τη ρωμαϊκή και βυζαντινή περίοδο, ενώ ακόμη και στα νεότερα χρόνια περιηγητές και ταξιδιώτες μίλησαν γι' αυτόν με εγκωμιαστικά λόγια.

Η παραγωγή του «Αριούσιου Οίνου» αναβιώνει τα τελευταία χρόνια και έχουν αναπτυχθεί αξιόλογες ιδιωτικές πρωτοβουλίες, κυρίως στη βόρεια Χίο, για την ανάπτυξη της οινοπαραγωγής.

(Πηγή: Γρηγόρη Δ. Σπανού, Ο Αριούσιος Οίνος, Το κρασί της Χίου, Έκδοση Αριούσιος Α.Ε., Χίος 2007)

Μπύρα Χίου

Η μπύρα Χίου ανήκει στην κατηγορία της φρέσκιας, απαστερίωτης μπύρας. Παράγεται στον Κάμπο της Χίου, από εκλεκτές ποικιλίες βύνης και ολόκληρο λυκίσκο. Ζυμώνεται και ωριμάζει σε μικρές ποσότητες, χωρίς συντηρητικά ή πρόσθετα.

Έχει πλούσια φρουτώδη γεύση, με κυρίαρχο το άρωμα του λυκίσκου και των εσπεριδοειδών. Η πλούσια γεύση της οφείλεται στο γεγονός ότι εμφιαλώνεται απαστερίωτη, γι’ αυτό απολαύστε την παγωμένη το αργότερο σε τρεις μήνες από την παραγωγή της!

Γαλακτοκομικά προϊόντα

Το χιώτικο λευκό τυρί φτιάχνεται από πλήρες παστεριωμένο αγελαδινό ή πλήρες κατσικίσιο γάλα που παράγεται και συλλέγεται στο νησί. Το εν λόγω τυρί είναι λευκό, με μαλακή υφή. Προέρχεται από πλούσιο χιώτικο γάλα, και είναι τυρί με μεγάλη θρεπτική αξία, εφόσον περιέχει πρωτεΐνες, λίπος, βιταμίνες και άλατα.

Έχει άρωμα γάλακτος, ενώ είναι ιδιαίτερα εύπεπτο και γευστικό. Βασικό χαρακτηριστικό του είναι η ελαφρώς αλμυρή του γεύση, την οποία οφείλει στην ολιγοήμερη παραμονή του στην άλμη.Το λευκό χιώτικο τυρί είναι διαθέσιμο σε όλα τα καταστήματα τροφίμων, ενώ οι καλοφαγάδες θα το βρουν στα περισσότερα εστιατόρια, ουζερί και ταβέρνες του νησιού.

Τοπικά Προϊόντα - Γαλακτοκομικά προϊόντα Χίου

Μέλι

Το χιώτικο μέλι συγκαταλέγεται ανάμεσα στα καλύτερα και πιο αρωματικά ελληνικά μέλια, γιατί η παραγωγή του βασίζεται στην πλούσια σε σπάνια αγριολούλουδα και αρωματικά βότανα χλωρίδα του νησιού.

Στη Χίο παράγονται τρεις κυρίως τύποι μελιού: Το ανθόμελο, που έχει το χαρακτηριστικό άρωμα των εσπεριδοειδών, το πευκόμελο, που είναι επίσης χαρακτηριστικό για το άρωμά του και το θυμαρίσιο μέλι, που είναι πιο ανοιχτόχρωμο αλλά και πιο πυκνό. Στο εμπόριο μπορεί κανείς να βρει συσκευασμένο μέλι Χίου. Υπάρχει επίσης μέλι με άρωμα μαστίχας!

Αρωματικά βότανα

Η Χίος παρουσιάζει μεγάλο βοτανολογικό ενδιαφέρον, διαθέτοντας μια μεγάλη ποικιλία από σπάνια ενδημικά αρωματικά βότανα και αγριολούλουδα. Χάρη στο ξηρό και ήπιο κλίμα που χαρακτηρίζει το νησί, αλλά και λόγω του ότι εδώ συναντιούνται φυτά της Ευρώπης και της Ασίας, υπάρχει μια τεράστια ποικιλία σε αρωματικά βότανα με ασύγκριτο άρωμα.

Τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν συσκευασμένα, βιολογικά αρωματικά βότανα που έχουν χρήση στη μαγειρική, όπως η ρίγανη,το θυμάρι και ο δυόσμος, στην παρασκευή αφεψημάτων, όπως το χαμομήλι, η φασκομηλιά, στην περιποίηση του σώματος, αλλά και στη φαρμακευτική, όπως το βαλσαμόχορτο, η λεβάντα κ.α.

Επιτραπέζια ελιά θρούμπα Χίου

Η θρούμπα Χίου είναι αναγνωρισμένη ως Προϊόν Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ). Οι επιτραπέζιες αυτές ελιές στη Χίο είναι γνωστές ως “κουρμάδες”. Κόβονται όταν είναι ξανθωπές και γίνονται καστανές ή μαύρες όταν μπουν στην άλμη για να ξεπικρίσουν. Ανάλογα με την επεξεργασία είναι πολύ ή λιγότερο ζαρωμένες.

Τις βρίσκουμε γλυκές (δηλαδή ανάλατες) ή αλατισμένες. Οι χιώτικες κουρμάδες είναι χαρακτηριστικές για τη μεστή σάρκα τους και το μοναδικό άρωμα σχίνου που αναδίδουν, καθώς τα φύλλα του μαστιχόδεντρου χρησιμοποιούνται για να τις αρωματίσουν σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Θα τις βρείτε στα τοπικά καταστήματα τροφίμων.

Τοπικά Προϊόντα - Επιτραπέζια ελιά θρούμπα Χίου

Σούμα Χίου

Η σούμα είναι το παραδοσιακό χιώτικο απόσταγμα από σύκα, αντίστοιχο του τσίπουρου. Τα σύκα, τα οποία αφθονούν στη Χίο, συλλέγονται τον Αύγουστο και απλώνονται στον ήλιο. Τα ξεραμένα σύκα μπαίνουν στη συνέχεια σε βαρέλια με νερό και μαγιά. Η διαδικασία της απόσταξης γίνεται το φθινόπωρο, μετά από ειδική άδεια που δίνεται, οπότε και παίρνουν εμπρός τα καζάνια της σούμας.

Από τα τέλη του Οκτώβρη ως τις αρχές του Δεκέμβρη είναι η εποχή του καζανίσματος, το οποίο είναι ταυτόχρονα παραγωγική και κοινωνική διαδικασία για τους ντόπιους. Η ιεροτελεστία της απόσταξης προστάζει το μάζεμα της παρέας και το γλέντι με ντόπιους μεζέδες και μουσική.

Στο καζάνι εκτός από τα σύκα, μπαίνουν και άλλα φρούτα και μυρωδικά όπως γλυκάνισος ή και μαστίχα! Κάθε παραγωγός ακολουθεί τη δική του συνταγή, γι’ αυτό καμία σούμα δεν είναι ίδια με την άλλη. Καζάνια υπάρχουν σε πολλά χωριά του νησιού. Η βασική διαφορά βρίσκεται στην παραγωγή βορρά και νότου: στα νοτιόχωρα συνηθίζεται η προσθήκη γλυκάνισου και μαστίχας στην απόσταξη, κάτι που δεν συναντάται τόσο συχνά στα βορειόχωρα.

Αμυγδαλοβούτυρο & Φυστικοβούτυρο

Οι ξηροί καρποί είναι πολύ δημοφιλείς στο νησί, κάτι που εξηγεί και την πληθώρα καταστημάτων που τους προσφέρουν. Ακολουθώντας την τάση της εποχής ντόπιες οικοτεχνίες έχουν δημιουργήσει vegan αλείμματα ξηρών καρπών, όπως φυστικοβούτυρο και αμυγδαλοβούτυρο.

Νόστιμα, και θρεπτικά αποτελούν πηγή ενέργειας με στοιχεία ισορροπημένης διατροφής, μπορείτε να βρείτε από κλασικές γεύσεις μέχρι πιο ψαγμένους συνδυασμούς στο εμπόριο.