viglaDairesel bir şekilde adanın kıyılarına ve uç kısımlarına inşa edilmiş olan Chios gözetleme kuleleri ortaçağ dönemine ait olup körfezin gözetlenmesi ve saldırı halinde yerleşimcilerin zamanında uyarılması amacına yönelik olarak inşa edilmişlerdir.

Özellikle adanın çıkarma yapılabilecek Güney ve Batı kıyılarında daha sıklıkla inşa edilmiş olan gözetleme kuleleri, yakın mesafeler halinde göz mesafesi içindeki yerlere inşa edilmişlerdir.

Cenevizliler tarafından(muhtemelen daha önce var olan başka bir savunma sistemi esas alınarak yapılmış) Chios genel savunması planı içerisinde inşa edilmiş olup bir sahil gözetleme ve mesaj iletme sistemini meydana getirmekteydiler. Gözetleme kuleleri, korsanlık olaylarının azalmaya başladığı 18. yüzyılın ortalarına kadar kullanılmışlardır.

Adada 30 tane gözetleme kulesi tespit edilmiştir ve bunlardan 24 tanesi koruma altında tarihi eser olarak ilan edilmiştir. Bu türden önemli gözetleme kuleleri arasında şunlar bulunmaktadır: Aynı adla anılan Sidirounta sahilindeki Pachi Gözetleme Kulesi, Lithi köyünün yakınındaki Mestos ve Trachili gözetleme kuleleri.Ve ayrıca adanın birçok sahilinde körfezi kontrol eden gözetleme kuleleri vardır.
Bunlar, Ege adaları da dahil tüm Akdeniz'de korsan saldırılarına karşı korunmak için kullanılan metotlardan biriydiler.

Sakız Adası'nda bulunan ön cephesi dairesel olmayıp dörtgen olan Gözetleme Kuleleri Ağına benzer kuleler, St. John Şövalyeleri tarafından Rodos ve Malta adalarında da yapılmışlardır. Bu şövalyeler, Kos, Chalkis, Thilos, Nisuro, Kalimnos, Lero ve Symi adalarına sahil kuleleri dikmişlerdir. Ayrıca, bunlara benzer kulelerden oluşan gözetleme sistemine, Kıbrıs, Sicilya, Korsika, Valleri ve İspanya'nın Costa del Sol adalarında da rastlamak mümkündür.

Bu gözetleme kulelerin nasıl kullanıldığına ilişkin bilgileri bölgeyi ziyaret eden yabancı seyyahların izlenimlerini içeren anlatımlardan öğrenmekteyiz. Jean de Thevenot(1656) şunları yazıyor: «Ormanları ve köyleri korumak için adanın etrafına, aralarında 3 veya 4 km mesafe olmak üzere kuleler inşa etmişler. Yakın köyler, bu kulelere iki erkek gönderiyorlar, onlarda sahile yaklaşan kayıklar, gemiler veya kadırgalar gördüklerinde geri çekilmek veya savunmak için uyarıda bulunuyorlar.» Geroge Sandys(1610)'in anlatımlarına göre, gündüz dumanla geceleyin de ateş yakılarak(Fryctoria) uyarı işareti gönderilirmiş. İeronymos İoustiniani(1586) şöyle demektedir:«...Bir gemi göründüğünde iki saat içinde ateşlerle işaret vererek tüm adayı uyarıyorlar...»:
Bu mesajlarda çıkarma yapılan yer ve teknelerin sayısı hakkında bilgi verilmekte, böylelikle de saldırganları püskürtmek üzere askeri güç gönderilmesini ve köylülerin adanın içlerine özellikle de savunması güçlü sakız köylerinin bulunduğu yerlere çekilmesi sağlanmaktaydı. Her durumda mesaj, Chios şehir merkezine, şehir kalesine ulaşmalıydı.

Chios Gözetleme kulelerinin tipik özellikleri

Tipik bir Chios gözetleme kulesi, silindirik bir gövdeye, konik bir zemine(scarpa) sahip olup mermilerin işlemesini önlemek için eğimli olarak yapılmışlardır. Silindirik şekildeki gözetleme kulesinin içi toprak ve ağır taşlarla doldurulmuştu.

Gözetleme kulelerinin duvarları, güçlü kireç harcı ile birbirlerine tutturulmuş yöreye ait taşlarla ve tuğla parçaları ile yapılan eklerle örülmüş ve yatay kademeli bölümlerden oluşan sürekliliği olan eklentilerden meydana gelen yapısal özelliğe sahipti.

Toplam yüksekliği 12 metreye ulaşmakta ve ortalama olarak çapı gövde kısmında 7,5 metredir. Yerden yaklaşık 8 metre yükseklikte, kubbesi alçak bir oda meydana gelmekteydi. Kubbenin bir köşesinde bulunan açıklık gözetleme kulesi ile bu oda arasında iletişimi sağlamakta ve burada nişan alma yerleri bulunmaktaydı. Gözetleme kulesinin bu odasına ulaşım, saldırganların geçiş yapmasına izin vermemek için yukarıya çekilen veya hareketli bir merdiven ile gerçekleştiriliyordu.

Genelde deniz tarafında giriş kapısı bulunmazken, arka tarafından büyük bir tahta ile sürgülenmekteydi. Ayrıca kapılarının çoğunun üzerinde dökme oluğu(içine kızgın sıvılar dökülerek saldırganları püskürtmek için kullanılan bir savunma yöntemi) bulunmaktaydı. Bu dökme oluklarından gözetleme kulelerinin çevresinde de bulunmaktaydı. Gözetleme kulesinin odalarında küçük pencereler bulunmakta, trapezoid cepheleri küçük açıklıklarla son bulmaktaydı. Ayrıca bazen ekstra nişan delikleri de açılırdı.

Gözetleme kulelerinde bulunan askerlerin kendilerini korumak için kullandıkları, muhtemelen hafif silahları bulunmaktaydı.

Giriş: Ücretsiz

Arşiv Malzemesi

Chios Yerel Yönetim Valiliğine ait İnternet sayfasını ziyaret etmek için burayı tıklayınız.

Chios.gr, Kuzey Ege Bölgesi yerel yönetimi tarafından kurulmuş, Chios (Sakız Adası)'nın resmi turizm İnternet sayfası olup burada adanın belli başlı turistik yerlerine, sahillerine ve de ayrıca adada gerçekleştirilen etkinliklere, aktivitelere ve de diğer birçok şeylere ilişkin bilgiler bulacaksınız.

Yazılı iznimiz olmadan bu sitenin tümünün veya bir kısmının herhangi bir şekilde kullanılması yasaktır.